MAISO262.HTML
Trochę ciekawostek – na weekend (czego to ludzie nie wymyślą ...
2. Spadek tradycyjnych praktyk we Francji.
Sposorod 70% Francuzow deklarujacych sie jako katolicy jedynie 12%
regularnie bierze udzialw coniedzielnej mszy, 6% co najmniej raz w miesiacu,
a pozostali nie uczestnicza w nabozenstwie wcale lub pojawiaja sie na nim
wyjatkowo. Szacunkowa ocena ilosci osob praktykujacych regularnie wynosila:
w roku 1960 - 30%, w 1970 - 20%, co pozwala przyjac, ze od 25 lat mamy
do czynienia ze znacznym i ciaglym jej spadkiem. Wydaje sie, ze prog zostal
juz osiagniety.
Ankiety dotyczace stanu i przemoan praktyk religijnych sa trudne
do zinterpretowania z powodu niezgodnosci danych szacunkowych pochodzacych
z parafii i diecezji (por. umieszczony w bibliografii Atlas
praktyk religijnych katolikow) oraz wynikow sondazy przeprowadzanych
na zlecenie roznych instytucji1.
Jesli idzie o przyjmowanie sakramentow, spadek ilosciowy jest podobny,
tylko mniej uderzajacy. Od roku 1958 do 1978 (przez ponad 20 lat) ilosc
chrztow spadla (z 90% na 70%) i amniejsza sie nadal, a dzieci sa chrzczone
w coraz pozniejszym wieku. Od 1970 r. wyraznie zmalala liczba slubow cywilnych
i koscielnych, ale wskaznik pogrzebow z udzialem duchownych okazal sie
tylko nieco nizszy.
Sondaz SOFRES z 1986 r. pokazuje, ze wiekszosc Francuzow podaje sie
za wierzacych z przekonanaia lub z tradycji (56%), z czego 30% jest szczegolnie
pewne slusznosci swych pogladow, a 1/4 deklaruje niepewnosc lub sceptycyzm.
Kilka szczegolowych monografii podkresla ilosciowa i jakosciowa ewolucje
wiary, jak np. w przypadku bretonskiego miasteczka Limerzel2.
W tego typu cywilizacji parafialnej katolicyzm tworzyl system postaw i
przekonan religijnych, moralnych, spolecznych i politycznych wpajanych
od dziecinstwa przez rodzine, Kosciol i szkole. Dostarczal punktow odniesienia
oraz wprowadzal obrzedy religijne i swieckie, ktore porzadkowaly zycie
codzienne, regulowaly wzajemne relacje miedzy ludzmi i okreslaly stosunek
do zycia, smierci, cierpienia, swieta i pracy. Wierni zyli wedle zasad
religii pod czujnym okiem kleru. Do mniej wiecej 1960 r. praktykowanie
utrzymywalo sie na wysokim poziomie, aby ok. 1975 r. stopniowo spasc do
55% (73% wsrod kobiet i 40% wsrod mezczyzn), a w drugiej polowie lat osiemdziesiatych
do 35%, malejac szczegolnie w srodowiskach mlodziezowych. Zanika odczuwanie
liturgicznego charakteru roku, niegdys wyznaczanego obrzedami agrarnymi,
swietami i procesjami. Trudno lepiej zilustrowac trwajacy od kilkudziesieciu
lat proces zmniejszania sie roli religii w zyciu jednostki. Kler, chcac
nie chcac, dostosowuje sie do sytuacji, w ktorej religia nie odgrywa juz
roli przewodniej, ale wciaz posiada duze znaczenie, szczegolnie w funkcjonowaniu
zbiorowosci.
Rownolegle do tych przemian nastapil kryzys powolan kaplanskich.
Z 40 tysiecy w roku 1960 liczba ksiezy spadla do 30 tysiecy w 1980, zauwaza
sie tez obnizanie wieku w tym srodowisku. Niektorzy kaplani pozostaja przywiazani
do tradycyjnego obrzadku i sakramentow, pozostali chca odejsc
od zycia i problemow wspolczesnego czlowieka. Wiekszosc jednak
pragnie przezwyciezyc konwencjonalne formy kultu i dazy do odrodzenia donioslosci
sakramentow.
Badania wskazuja na rozbieznosci miedzy postawami wobec wiary a faktyczna
jej moca, np. przyjmowanie sakramentow przez wiernych z pewnoscia nie koresponduje
z sila ich wiary, natomiast akurat odwrotnie wydaje sie byc w przypadku
uczestnictwa w nabozenstwach. Oznacza to, ze szczegolnie w dziedzinie obrzedow
przejscia kosciol wciaz pelni prawie wylaczna i niezaprzeczalna funkcje
spoleczna. Obrzed pozostaje najbardziej namacalnym sposobem uczczenia decydujacych
momentow zycia. Nie musi on koniecznie pociagac za soba przynaleznosci
do zgromadzenia katolikow czy wyznawania doktryny Kosciola, pozwala natomiast
odnalezc uswiecenie coraz bardziej zagrozone we wspolczesnych czasach.
1 J.Sutter. La via religieuse des Francais
a travers les sondages d'opinion, CNRS, 1984. Religia jest tu ujeta
w najszerszym sensie wraz z odwolaniem sie do tradycyjnych kosciolow, a
takze do nowych pradow, sekt, a nawet magii oraz parapsychologii.
2 Y.Lambert, Dieu change en Bretagne,
Ed.Cerf.
This page hosted by
Get your own Free Home
Page