20

Trochę ciekawostek – na weekend (czego to ludzie nie wymyślą ...

Jean M. Auel     
  Dolina Koni

   
. 20 .    






    Ayla wpatrywała się w mężczyznę. Nie mogła się od tego
powstrzymać, choć wiedziała, że to niegrzeczne. Co prawda, przyglądała się mu,
gdy spał, ale widzieć go całkowicie przytomnym, było czymś zupełnie innym. On
miał błękitne oczy!
    Wiedziała, że jej oczy były błękitne: to była jedna z różnic, o
której często jej przypominano, widziała też odbicie swych oczu w stawie. Oczy
ludzi klanu były brązowe. Nigdy nie widziała innej osoby, która miałaby błękitne
oczy, do tego o tak silnym odcieniu, że wierzyć się nie chciało, aby były
prawdziwe.
    Te błękitne oczy paraliżowały ją; nie potraciła się poruszyć,
aż w końcu stwierdziła, że drży. Wtedy uprzytomniła sobie, że patrzy mężczyźnie
prosto w twarz. Zaczerwieniła się i zmieszana odwróciła wzrok. Zachowała się
bardzo niegrzecznie. Kobieta nigdy nie powinna patrzeć mężczyźnie prosto w
twarz, szczególnie obcemu mężczyźnie.
    Ayla wbiła wzrok w ziemię, starając się odzyskać opanowanie. -
Cóż on sobie musiał o mnie pomyśleć! - Tak dawno już nie była w towarzystwie
innych ludzi, a do tego po raz pierwszy widziała jednego z Innych. Chciała na
niego patrzeć. Pragnęła nasycić nim swoje oczy, nasycić się widokiem innej
istoty ludzkiej, i to tak niezwykłej. Zarazem jednak bardzo chciała zrobić na
nim jak najlepsze wrażenie. Nie miała zamiaru już od samego początku zrażać go
do siebie niewłaściwym, powodowanym ciekawością, zachowaniem.
    - Przepraszam. Nie miałem zamiaru wprawiać cię w zakłopotanie -
powiedział, zastanawiając się, czy ją uraził, czy była po prostu wstydliwa. Nie
odpowiedziała, wówczas uśmiechnął się z lekkim przymusem, zdając sobie sprawę,
że przecież mówił w języku Zelandonii. Przeszedł więc na Mamutoi, a gdy i to nie
poskutkowało, spróbował języka Sharamudoi.
    Ayla rzucała mu ukradkowe spojrzenia, jak kobieta czekająca na
znak mężczyzny, by podejść. On jednak nie wykonał żadnego gestu, w każdym razie
zrozumiałego dla niej. Jedynie wypowiadał słowa. Ale żadne z jego słów nie było
podobne do dźwięków wydawanych przez członków jej klanu. To nie były gardłowe
sylaby; jego słowa zlewały się razem. Nie potrafiła nawet powiedzieć, gdzie
jedno się kończyło, a drugie zaczynało. Jego głos miał przyjemne brzmienie, był
głęboki i donośny, lecz budził w niej niepokój. Gdzieś w głębi duszy tkwiło w
niej przeświadczenie, że powinna go rozumieć.
    Czekała na znak od niego, dopóki czekanie nie stało się
krępujące. Wtedy przypomniała sobie swe pierwsze dni spędzone z klanem, i to jak
Creb musiał nauczyć ją poprawnej mowy. Mówił jej potem, że potrafiła jedynie
wydawać dźwięki i zastanawiał się, czy Inni porozumiewają się w ten sposób.
Czyżby ten mężczyzna nie znał żadnych gestów? Ostatecznie doszła do wniosku, że
on nie zamierza porozumiewać się z nią za pomocą gestów. Wiedziała jednak, że
musi znaleźć jakiś sposób porozumiewania się z nim, choćby jedynie po to, by
upewnić się, czy wziął przygotowane przez nią lekarstwo.
    Jondalar nie wiedział, co począć. Jego słowa nie wywoływały w
niej żadnej reakcji. Zastanawiał się nawet, czy nie była głucha, ale przypomniał
sobie, jak szybko odwróciła się w jego stronę, gdy odezwał się po raz pierwszy.
- Co za dziwna kobieta, pomyślał z zakłopotaniem. Ciekaw jestem, gdzie są
pozostali ludzie. Rozejrzał się po małej jaskini i uderzył go widok bułane]
klaczy i jej gniadego źrebaka. Co koń robi w jaskini? I dlaczego kobieta
pomagała mu przy porodzie? Nigdy przedtem nie widział rodzącej klaczy, nawet na
równinach. Czyżby ta kobieta miała jakieś specjalne moce? .~
    Wszystko to zaczynało mu przypominać sen, choć nie sądził, aby
spał. A może jest jeszcze gorzej. - Może ona jest doni, która po ciebie
przyszła, Jondalarze, pomyślał, wzdrygając się z niepewnością, czy była
życzliwym mu duchem... jeżeli była duchem. Z ulgą spostrzegł, że z pewnym
wahaniem ruszyła w kierunku ognia.
    Zachowywała się z nieśmiałością. Poruszała się tak, jakby nie
chciała, aby ją widział; przypominała mu...coś. Odzienie też było raczej dziwne.
Zdawało się jedynie kawałkiem skóry, którym owinęła ciało i przewiązała
rzemieniem. Gdzie on widział coś podobnego? Nie mógł sobie przypomnieć.
    Za to włosy miała ułożone w bardzo dziwny sposób. Były
podzielone na pasma i zaplecione. Widywał już zaplecione włosy, jednakże nigdy w
taki sposób. To nie było brzydkie, było jedynie niezwykłe. Po przyjrzeniu się
jej uznał, że jest raczej ładna. Wyglądała młodo - w jej oczach było coś
niewinnego - choć z tego, co widział pod luźnym okryciem, miała ciało dojrzałej
kobiety. Zdawała się unikać jego pytających spojrzeń. Dlaczego? - zastanawiał
się. To go zaczynało intrygować - była dziwnie tajemniczą osobą.
    Na widok tłustego wywaru z mięsa uświadomił sobie, że jest
głodny. Spróbował usiąść, ale poczuł ostry ból w prawej nodze, a i inne
obrażenia dały o sobie znać. Cały był obolały. Wtedy po raz pierwszy zaczął się
zastanawiać nad tym, gdzie jest, i jak się tu dostał. Nagle przypomniał sobie
Thonolana idącego do jaru... ryk... i największego lwa jaskiniowego, jakiego
kiedykolwiek widział.
    - Thonolan! - krzyknął i rozejrzał się w panice po jaskini. -
Gdzie jest Thonolan? - W jaskini nie było nikogo z wyjątkiem kobiety. Żołądek
odmówił mu posłuszeństwa. Wiedział, ale nie chciał w to uwierzyć. Może Thonolan
był w pobliżu, w jakiejś innej jaskini. Może ktoś inny się nim opiekuje. - Gdzie
jest mój brat? Gdzie jest Thonolan?!
    To słowo wydawało się Ayli znajome. Powtarzał je często,
wołając z trwogą z głębin swych snów. Domyśliła się, że pytał o swego towarzysza
i pochyliła głowę, aby okazać szacunek mężczyźnie, który był martwy.
    - Gdzie jest mój brat, kobieto? - krzyknął Jondalar, łapiąc ją
za ramiona i potrząsając nią. - Gdzie jest Thonolan?
    Ayla była zaskoczona jego wybuchem. Donośność jego głosu,
gniew, zawód, niekontrolowane emocje, które słyszała w jego głosie i widziała w
jego zachowaniu, wszystko to wprawiało ją w zakłopotanie. Mężczyźni jej klanu
nigdy nie okazywali tak otwarcie swych uczuć. Mogli przeżywać równie silnie, ale
opanowanie było miarą męskości.
    Z jego oczu bił smutek. Z napięcia pleców i zaciśniętych szczęk
mogła wyczytać, iż walczy z prawdą, którą znał, lecz nie chciał zaakceptować.
Ludzie, wśród których się wychowała, porozumiewali się z sobą nie tylko gestami
rąk. Pozycja, postawa, wyraz twarzy - wszystko to wzbogacało ich słownictwo.
Drgnienie mięśni potrafiło ujawnić niuanse. Ayla była przyzwyczajona do
odczytywania języka ciała, a rozpacz z powodu utraty ukochanej osoby we
wszystkich językach wyrażała się podobnie.
    W jej oczach również odbijały się jej uczucia, sympatia i
smutek. Pokręciła głową i ponownie ją pochyliła. Jondalar nie mógł już dłużej
odrzucać znanej sobie prawdy. Puścił Aylę i osunął się na posłanie.
    - Thonolan... Thonolan... dlaczego musiałeś wciąż iść do
przodu? O Doni, dlaczego? Dlaczego zabrałaś mego brata? - zawołał pełnym
napięcia głosem. Próbował stawić czoło przygniatającej pustce, skupiając się na
własnym bólu, ale nigdy nie doznał uczucia tak głębokiej rozpaczy. - Dlaczego
musiałaś go zabrać i zostawić mnie samego? Wiesz przecież, że był jedyną osobą,
jaką kiedykolwiek... kochałem. Wielka Matko... Był moim bratem... Thonolan...
Thonolan...
    Ayla rozumiała smutek. Nie szczędzono go jej w przeszłości.
Razem z nim bolała nad jego stratą i pragnęła go pocieszyć. Nie wiedziała, jakim
sposobem znalazł się w jej ramionach. Tuliła go i kołysała, gdy tymczasem on
powtarzał pełnym boleści głosem imię brata. Nie znał tej kobiety, ale ona mu
współczuła. Dostrzegała jego potrzebę i odpowiedziała na nią.
    Przytulił się do niej. Z coraz większym trudem mógł się
opanować, czuł rosnącą, nieodpartą potrzebę zrzucenia z siebie tego bolesnego
ciężaru i podobnie jak moce uwięzione w wulkanie, których nie sposób
powstrzymać, gdy je raz uwolnić, wybuchnął głośnym szlochem, który wstrząsnął
całym jego ciałem. Zanosił się od płaczu, z trudem łapiąc oddech.
    Nie pozwolił sobie na podobny wybuch od czasów dzieciństwa,
Krępowało go i było obce jego naturze ujawnianie swych najgłębszych uczuć. Były
zbyt przytłaczające, przeto wcześnie nauczył się nad nimi panować - ale wybuch
spowodowany śmiercią Thonolana odsłonił i inne ukryte głęboko bolesne
wspomnienia.
    Serenio miała rację, większość ludzi nie potrafiła znieść jego
miłości. Podobnie było z jego gniewem, który raz uwolniony musiał się wypalić do
końca. Pewnego razu, gdy był jeszcze młodym chłopakiem, w przystępie szalonego
gniewu poważnie kogoś poranił. Wszystkie jego uczucia miały zbyt wielką moc.
Nawet matka czuła potrzebę zachowania pomiędzy nimi dystansu. Z milczącym
współczuciem obserwowała, jak przyjaciele odsuwali się od niego, ponieważ lgnął
do nich zbyt zapamiętale, kochał za mocno i oczekiwał od nich zbyt wiele.
Podobne cechy widziała u swego byłego partnera, przy którego ognisku Jondalar
przyszedł na świat. Jedynie jego młodszy brat dobrze sobie radził z jego
miłością. Przyjmował ją i śmiechem rozładowywał związane z nią napięcia.
    W końcu jednak i matka nie mogła sobie dać z nim rady. W całej
jaskini wrzało. Zdecydowała się więc odesłać go do Dalanara. I to było mądre
posunięcie. Jondalar powrócił nie tylko wyuczony swego rzemiosła. Nauczył się
również panować nad swymi emocjami. Wyrósł na wysokiego, muskularnego i
zdumiewająco przystojnego mężczyznę o niespotykanie błękitnych oczach i
nieświadomej charyzmie, która była odbiciem jego skrywanych głęboko uczuć.
Szczególnie kobiety wyczuwały, że drzemie w nim więcej uczucia niż chciał
okazać. Nie mogły się mu oprzeć, ale żadna nie mogła go zdobyć. Nikt nie umiał
się przebić aż do jego najgłębiej skrywanych uczuć; a on nadal potrafił im dać
więcej, niż mogli od niego przyjąć. Szybko się nauczył, jak daleko wolno mu się
posunąć, i w jakim stopniu może angażować własne uczucia, ale wszystkie te
związki były płytkie i nie zaspokajały jego uczuciowych potrzeb. Jedyna kobieta,
która sprostałaby jego oczekiwaniom, poczuła powołanie do innego życia. W każdym
razie i tak by do siebie nie pasowali.
    Smutek odczuwał z równą intensywnością, jak inne uczucia,
jednakże teraz tuliła go kobieta, która wiedziała, co to wielki smutek. Nieraz
traciła wszystko; nieraz czuła zimne tchnienie śmierci, a mimo to wytrwała.
Czuła, że jego emocjonalny wybuch był czymś więcej niż tylko zwykłą rozpaczą po
śmierci bliskiej osoby. Ona to doskonale rozumiała i czerpiąc z własnych
bolesnych doświadczeń, dawała mu ukojenie.
    W końcu zmęczony szlochem uspokoił się nieco. Wówczas Ayla
spostrzegła, że nuciła cicho, tuląc go do siebie. Kiedyś swym nuceniem usypiała
Ubę, córkę Izy; przyglądała się, jak jej synek zamykał oczy na dźwięk tej
melodii; tym samym monotonnym zawodzeniem koiła własny smutek i samotność.
Wyczerpany płaczem mężczyzna zwolnił swój uścisk. Położył się z głową na bok,
wpatrując się w kamienne ściany jaskini. Odwróciła mu twarz, aby obmyć łzy zimną
wodą, a on zamknął oczy. Nie chciał - a może nie mógł - na nią patrzeć. Wkrótce
poczuła, jak napięcie jego mięśni słabnie i wiedziała, że usnął.
    Ayla poszła zobaczyć, jak Whinney radzi sobie ze swym
źrebakiem, a potem wyszła na dwór. Czuła się równie wyczerpana, jak mężczyzna,
choć zarazem czuła ulgę. Z odległego krańca skalnego tarasu spoglądała na dolinę
i wspominała pełną lęku i niepokoju jazdę z człowiekiem na noszach, swoje gorące
pragnienie, aby nie umarł. Niepokoiła ją już sama myśl o tym; bardziej niż
kiedykolwiek czuła, że mężczyzna musi żyć. Wróciła pospiesznie do jaskini i
upewniła się, że człowiek nadal oddychał. Zabrała zimną zupę do ognia - teraz
jemu bardziej potrzebna była strawa innego rodzaju - aby była gotowa do podania,
gdy chory się obudzi, i usiadła ostrożnie na skórze obok niego.
    Nie mogła się na niego napatrzeć. Przyglądała się jego twarzy,
jakby chciała sobie tym wynagrodzić wszystkie te lata tęsknoty za widokiem
innego człowieka. Teraz, kiedy wrażenie obcości stopniowo się zacierało, zaczęła
widzieć jego twarz bardziej jako całość, a nie zbiór poszczególnych cech.
Chciała jej dotknąć, pociągnąć palcem po policzku i brodzie, poczuć pod palcami
jego delikatne brwi. Nagle uprzytomniła sobie kolejne zdumiewające
spostrzeżenie.
    Jego oczy były mokre! Ocierała mu przecież twarz; nadal ma
ramię wilgotne od jego łez. A więc to nie tylko ja, pomyślała. Creb nigdy nie
mógł zrozumieć, dlaczego moje oczy robiły się mokre, gdy byłam smutna - nie
zdarzało się to nikomu innemu. Uważał, że mam słabe oczy. Ale oczy tego
pogrążonego w rozpaczy mężczyzny też były mokre. Oczy wszystkich Innych muszą
się robić mokre.
    Po całonocnym czuwaniu i silnych przeżyciach w końcu dopadło
Aylę zmęczenie. Zasnęła na skórze obok niego, choć było dopiero popołudnie.
Jondalar obudził się o zmierzchu. Był spragniony i począł rozglądać się za czymś
do picia, nie chcąc budzić kobiety. Słyszał klacz i jej nowo narodzonego
źrebaka, ale mógł dostrzec jedynie bułaną sierść klaczy, która leżała w pobliżu
ściany po drugiej stronie wejścia do jaskini.
    Potem spojrzał na kobietę. Leżała na plecach z twarzą zwróconą
w drugą stronę. Widział jedynie zarys jej szyi, szczęki i kształt nosa.
Przypomniał sobie swój wybuch rozpaczy i poczuł się trochę zażenowany. Potem
przypomniał sobie, co było powodem jego smutku. Ból wypełniał wszystkie
zakamarki jego duszy nie pozostawiając miejsca na inne uczucia. Czuł, jak do
oczu napływają mu łzy, i zacisnął powieki. Starał się nie myśleć o Thonolanie;
starał się w ogóle o niczym nie myśleć. Wkrótce mu się to udało, powtórnie
obudził się dopiero w środku nocy i wówczas jego jęki obudziły również Aylę.

    Było ciemno; ogień wygasł. Ayla po omacku odnalazła drogę do
paleniska, wzięła hubkę i drzazgi na podpałkę z miejsca, gdzie trzymała swoje
zapasy, a potem krzesiwo.
    Jondalarowi ponownie wzrosła gorączka, ale był przytomny, choć
przypuszczał, że musiał się trochę zdrzemnąć. Nie mógł uwierzyć, aby kobieta
potrafiła tak szybko rozniecić ogień. Po przebudzeniu nie widział przecież nawet
żaru.
    Ayla przyniosła zimnego wywaru z wierzbowej kory, który
wcześniej przygotowała. Mężczyzna uniósł się na jednym łokciu, aby sięgnąć po
miseczkę, i choć napój był gorzki, wypił, aby ugasić pragnienie. Rozpoznał smak
- wszyscy zdają się znać zastosowanie wierzbowej kory - ale marzył o łyku
czystej wody. Czuł również pilną potrzebę opróżnienia pęcherza, ale nie
wiedział, jak jej o tym wszystkim powiedzieć. Podniósł miseczkę, w której podała
mu napar z kory wierzby, odwrócił ją do góry dnem, by pokazać, że jest pusta, a
potem uniósł ją do ust.
    Kobieta zrozumiała natychmiast, przyniosła naczynie z wodą,
napełniła jego miseczkę, a potem zostawiła naczynie obok niego. Woda, co prawda,
zaspokoiła jego pragnienie, ale drugą z potrzeb uczyniła jeszcze pilniejszą.
Mężczyzna począł się wiercić niespokojnie. Jego zachowanie się uprzytomniło w
końcu kobiecie jego potrzebę. Wyciągnęła więc z ogniska płonący kij i poszła z
nim w głąb jaskini, tam, gdzie przechowywała wszystkie swoje rzeczy. Szukała
pewnego rodzaju pojemnika, ale przy okazji znalazła i inne przydatne rzeczy.

    Swego czasu zrobiła sobie kamienne lampki, żłobiąc płytkie
wgłębienie w kamieniu i nalewając do niego stopionego tłuszczu, w którym
umieściła knot z mchu. Nie używała jednak zbyt często tych kaganków. Ognisko
dostarczało zwykle wystarczającą ilość światła. Podniosła lampkę, znalazła knoty
z mchu, a potem rozejrzała się za pęcherzami z zakrzepłym tłuszczem. Zobaczyła
leżący za nim pusty pęcherz i również go zabrała z sobą.
    Pełny pęcherz położyła w pobliżu ognia, aby rozmiękł, a pusty
zaniosła Jondalarowi - ale nie potrafiła mu wytłumaczyć, w jakim to czyni celu.
Odsłoniła wylot do nalewania i pokazała mu otwór. Jondalar patrzył z
zakłopotaniem. Nie było innej rady. Ayla odsunęła przykrycie, ale gdy tylko
wsunęła mu pomiędzy nogi otwarte naczynie, mężczyzna szybko zrozumiał, o co
chodzi, i wziął od niej pęcherz.
    Śmiesznie się czuł, leżąc na plecach, zamiast raczej stać i
pozwolić swemu strumieniowi wartko popłynąć. Ayla spostrzegła jego zażenowanie i
uśmiechając się do siebie, odeszła do ogniska napełnić lampę. - Nie był
poprzednio ranny, pomyślała, a przynajmniej nie na tyle poważnie, by nie móc
chodzić. Uśmiechnęła się z zakłopotaniem, odbierając od niego pełny worek, i
wyszła na dwór opróżnić go. Potem oddała mu go z powrotem, aby mógł korzystać z
niego w razie potrzeby, a następnie skończyła napełniać lampę tłuszczem i
zapaliła knot. Podeszła z nią do posłania i odsłoniła jego nogę.
    Pomimo bólu Jondalar spróbował usiąść. Ayla podparła go.
Zrozumiał, dlaczego bardziej bolała go prawa strona, gdy ujrzał pokaleczoną
pierś i ramiona. Szczególnie jednak niepokoił go silny ból w nodze. Zastanawiał
się, jak biegła w leczeniu była ta kobieta. Umiejętność sporządzania wywaru z
kory wierzby nie czyniła jeszcze z człowieka uzdrowiciela.
    Zaniepokoił się jeszcze bardziej, kiedy zdjęła okład z korzeni.
Lampka nie zapewniała, co prawda, takiego oświetlenia, jakie dałoby słońce, ale
i tak nie pozostawiała wątpliwości co do powagi zranienia. Noga była opuchnięta,
posiniaczona i poobcierana. Przyjrzał się uważniej i dostrzegł szwy, zbierające
razem jego ciało. Jondalar nie znał się dobrze na sztuce uzdrawiania. Jeszcze do
niedawna nie interesował się tym więcej, niż każdy inny zdrowy młodzieniec. Ale
czy kiedykolwiek któryś uzdrowiciel-Zelandonii związał kogoś do kupy?
    Patrzył uważnie, jak Ayla przygotowywała nowy okład, tym razem
z liści. Chciał ją zapytać, co to za liście, porozmawiać z nią, wybadać, jakie
ma umiejętności. Ale ona nie znała żadnego ze znanych mu języków. Prawdę
powiedziawszy, gdy się teraz nad tym zastanowił, to nie słyszał, aby w ogóle
mówiła. Jak mogła być uzdrowicielką, skoro nie mówiła? Miał jednak wrażenie, że
kobieta wie, co robi, a to coś, czym obłożyła jego nogę, łagodziło ból.
    Odprężył się - a cóż innego mógł zrobić? - obserwował, jak
obmywała mu pierś i ramiona. Nie zdawał sobie jednak sprawy z guza na głowie,
dopóki nie odwinęła pasma miękkiej skóry, przytrzymującej okład. Nim Ayla
nałożyła nowy kompres, Jondalar sięgnął dłonią i poczuł pod palcami opuchliznę i
bolące miejsce.
    Kobieta wróciła do paleniska, aby podgrzać zupę. Obserwował ją
nadal, starając się dociec, kim była.
    - Ładnie pachnie - powiedział, gdy doleciał do niego zapach
mięsa.
    Jego głos zdawał się nie pasować do tego miejsca. Nie był pewny
dlaczego, ale nie było to spowodowane jedynie tym, iż wiedział, że nie jest
rozumiany. Kiedy pierwszy raz spotkał się z Sharamudoi, to nie znał ani słowa w
ich języku, tak jak oni w jego, ale prowadzili rozmowy, usiłując wymieniać słowa
i porozumieć się. Kobieta zaś nie czyniła żadnych starań w kierunku wymiany słów
i na jego próby odpowiadała jedynie zakłopotanym spojrzeniem. Wydawało się, że
nie tylko nie rozumiała żadnego z jego języków, ale w ogóle nie przejawiała
skłonności ku takiemu sposobowi komunikowania się.
    Nie, pomyślał. To nie było całkiem prawdą. Przecież się
porozumiewali. Podała mu wodę, gdy tego chciał, i podała mu naczynie, aby mógł
sobie ulżyć, choć nie był pewny, skąd wiedziała, że jest mu potrzebne. Nie miał
pojęcia i nie myślał o tym, w jaki sposób się porozumieli, gdy dał upust swej
rozpaczy - ból był jeszcze zbyt świeży - ale pamiętał o tym, zastanawiając się
nad jej osobą.
    - Wiem, że mnie nie rozumiesz - zaczął tytułem próby. Nie
wiedział, co jej powiedzieć, ale czuł potrzebę mówienia. Gdy już raz zaczął
słowa popłynęły jednak łatwiej. - Kim jesteś? Gdzie są pozostali z twoich ludzi?
- Co prawda, widział jedynie tyle, ile pozwalał krąg padającego od paleniska i
lampki światła, ale nie zauważył innych ludzi ani żadnych śladów ich obecności.
- Dlaczego nie chcesz mówić? - Ayla spojrzała na niego, ale się nie odezwała.

    W jego głowie zaczęło się rodzić pewne przypuszczenie.
Przypomniał sobie, jak siedział w pobliżu ogniska przed uzdrowicielem i słuchał,
jak Shamud opowiadał mu o pewnych próbach, którym musieli się poddać Ci-Którzy
Służyli Matce. Czyż nie wspominał on wtedy o okresach odosobnienia? Okresach
milczenia, w czasie których nie wolno było im z nikim rozmawiać? Okresy
wstrzemięźliwości i postu?
    - Żyjesz tu sama, prawda?
    Ayla ponownie na niego spojrzała i z zaskoczeniem spostrzegła
na jego twarzy wyraz zdumienia, tak jakby zobaczył ją nagle po raz pierwszy. Z
jakiegoś powodu uświadomiło to jej znowu niewłaściwość jej zachowania i szybko
opuściła wzrok na zupę. Jednakże on zdawał się nie zważać na jej złe zachowanie.
Rozglądał się po jaskini i wydawał ustami dźwięki. Ayla napełniła miseczkę, a
potem usiadła przed nim i pochyliła głowę, dając mu tym samym okazję, aby
klepnął ją po ramieniu i przyjął do wiadomości jej obecność. Nie poczuła jednak
klepnięcia, a gdy spojrzała w górę, napotkała jego pytające spojrzenie i znów
usłyszała, jak mówi swe słowa.
    On nie wie! On nie wie, na co ja czekam. Zdaje się, że w ogóle
nie zna żadnych gestów. W przebłysku intuicji zaświtała jej w głowie pewna myśl.
Jak porozumiemy się z sobą, jeżeli on nie widzi moich gestów, a ja nie rozumiem
jego słów?
    Nagle przypomniała sobie, jak Creb próbował ją uczyć mówić, ale
ona nie wiedziała, że on mówił za pomocą rąk. Nie wiedziała, że ludzie potrafią
rozmawiać za pomocą rąk; ona mówiła jedynie za pomocą dźwięków! Od tak dawna
mówiła jednak językiem klanu, że nie pamiętała już znaczenia słów.
    Ale ja nie jestem już kobietą klanu. Jestem martwa. Zostałam
przeklęta. Nigdy nie mogę wrócić. Teraz muszę żyć z Innymi i muszę mówić tak,
jak oni. Muszę znowu nauczyć się rozumieć słowa i muszę nauczyć się je wymawiać,
w przeciwnym razie nigdy mnie nie zrozumieją. Nawet gdybym znalazła klan Innych,
nie będę mogła z nimi rozmawiać, a oni nie będą wiedzieli, co ja mówię. Czy
dlatego mój totem kazał mi tu pozostać? Dopóki nie został sprowadzony tutaj ten
mężczyzna, aby mógł nauczyć mnie ponownie mówić? - Przebiegł ją zimny dreszcz,
choć nie było przeciągu.
    Jondalar mówił dalej, zadając pytania, na które nie spodziewał
się usłyszeć odpowiedzi, a jedynie po to, aby słyszeć własny głos. Kobieta nie
reagowała i zdawało mu się, że znał przyczynę tego. Był pewny, że albo właśnie
oddaje się jakimś ćwiczeniom lub też jest w Służbie Matce. To wyjaśniałoby wiele
spraw: jej zdolności uzdrowicielskie, władzę nad koniem, dlaczego żyła samotnie,
i nie chce z nim rozmawiać, a może nawet, jak go znalazła i sprowadziła do tej
jaskini. Zastanawiał się, gdzie był, ale w tej chwili to i tak nie miało
znaczenia. Miał szczęście, że żył. Niepokoiło go jednak to, co Shamud jeszcze
powiedział.
    Uświadomił sobie teraz, że gdyby uważniej słuchał starego,
białowłosego uzdrowiciela, wiedziałby, że Thonolan umrze - ale czyż nie
powiedział on również, że pójdzie on za swym bratem, ponieważ Thonolan
zaprowadzi go tam, gdzie by w innym wypadku nie poszedł? Dlaczego został tu
przywiedziony?
    Ayla starała się wymyślić jakiś sposób na to, aby zacząć się
uczyć jego słów. I przypomniała sobie, jak Creb zaczynał jej naukę od nazw
rzeczy. Wyprostowała się, spojrzała mu prosto w oczy, i pukając się w pierś
powiedziała - Ayla.
    Jondalar otworzył szeroko oczy.
    - A więc zdecydowałaś się w końcu mówić! Czy to było twoje
imię? - W skazał na nią. - Powtórz.
    - Ayla.
    Miała dziwny akcent. Przeciągała sylaby i wymawiała je w
gardłowy sposób tak, jakby je połykała. Słyszał wiele języków, ale żaden nie
przypominał brzmieniem dźwięków przez nią wydawanych. Nie potracił ich nawet
dobrze powtórzyć, ale postarał się to uczynić jak najlepiej.
    - Aaa-lah.
    Ayla z ledwością rozpoznała dźwięki, które wypowiedział jako
jej imię. Niektórzy członkowie klanu też mieli trudności z jego wypowiedzeniem,
ale nikt nie wymawiał tego tak, jak on. Zbił razem dźwięki, zmienił wysokość
tonu tak, że pierwsza sylaba była wymawiana głośniej, a druga ciszej. A choć nie
pamiętała, aby kiedykolwiek tak wymawiano jej imię, to poczuła, że jest to
właściwy sposób. Wskazała na niego i pochyliła się z szacunkiem.
    - Jondalar - powiedział. - Nazywam się Jondalar z Zelandonii.

    Było tego zbyt wiele i nie mogła wszystkiego spamiętać.
Pokręciła głową i ponownie wskazała na niego. Jondalar zauważył, że była
zakłopotana.
    - Jondalar - powiedział, a potem dodał jeszcze wolniej
Jondalar.
    Ayla się wytężyła, aby nadać ustom ten sam kształt, ale udało
jej się jedynie powiedzieć: Duh-da.
    Widział, że miała trudności z wydaniem prawidłowych dźwięków,
ale starała się bardzo. Zastanawiał się, czy nie ma przypadkiem zdeformowanych
ust, i dlatego powstrzymuje się od mówienia. Czy to z tego powodu nie mówiła?
Ponieważ nie potrafiła? Powtórzył swoje imię jeszcze raz wolniej, wyraźnie
wymawiając każdy dźwięk tak, jakby mówił do dziecka lub kogoś mniej
rozgarniętego.
    - Jon-da-lar... Jonnn-dah-laur.
    - Don-da-lah - spróbowała ponownie.
    - O wiele lepiej! - powiedział, kiwając z pochwałą głową i
uśmiechając się. Naprawdę włożyła w to tym razem dużo wysiłku. Ale Jondalar
zaczynał mieć wątpliwości, czy była kimś, kto oddawał się ćwiczeniom, aby Służyć
Matce. Nie wydawała się wystarczająco inteligentna. Uśmiechał się dalej i nie
przestawał kiwać głową.
    Na jego twarzy pojawił się wyraz zadowolenia! Nikt w klanie, z
wyjątkiem Durca, nie uśmiechał się w ten sposób. Jej się wydawało to bardzo
naturalne, a teraz i on to robi.
    Zaskoczona mina młodej kobiety była tak zabawna, że Jondalar
musiał stłumić śmiech, lecz w jego oczach pojawiły się iskierki rozbawienia.
Uczucie to było zaraźliwe. Kąciki ust Ayli uniosły się do góry, a gdy on
zachęcił ją szerokim uśmiechem, odpowiedziała pełnym, zachwycającym uśmiechem.

    - Och, kobieto - powiedział Jondalar. - Może niewiele mówisz,
ale jesteś taka urocza, gdy się uśmiechasz! - Zaczął spostrzegać w niej kobietę,
i to bardzo pociągającą kobietę.
    Coś było inaczej. Uśmiechał się nadal, ale jego oczy... Ayla
zauważyła, że w blasku płomieni jego oczy przybierały fiołkowy odcień i czaiło
się w nich coś więcej niż tylko rozbawienie. Nie wiedziała, co to spojrzenie
mogło oznaczać, ale jej ciało wiedziało. Rozpoznało zachętę i odpowiedziało tym
samym uciskiem i mrowieniem głęboko w środku, jakie czuła, gdy obserwowała
Whinney i jej gniadego ogiera. Jego wzrok był tak zniewalający, że z trudem się
zmusiła, aby odwrócić głowę. Pokręciła się jeszcze, poprawiając jego okrycie, a
potem wzięła miseczkę i wstała unikając jego spojrzenia.
    - Zdaje się, że jesteś wstydliwa - powiedział. Jondalar,
łagodząc swoje spojrzenie. Przypominała mu dziewczynę przed Rytuałem Pierwszej
Rozkoszy. Poczuł delikatnie rosnącą żądzę, jaką zawsze odczuwał wobec dziewcząt
podczas tego obrzędu, i uczuł mrowienie w lędźwiach. Wtedy dał o sobie znać ból
w prawym udzie. - No cóż - powiedział z krzywym uśmiechem - i tak nie jestem w
formie.
    Położył się na posłaniu, odgarniając i wygładzając skóry,
którymi go podparła. Czuł się wyczerpany. Ciało go bolało, a gdy przypominał
sobie dlaczego, czuł jeszcze głębszy ból. Nie chciał pamiętać ani o tym myśleć.
Pragnął zamknąć oczy i zapomnieć, pogrążyć się w zapomnieniu, które położy kres
jego wszystkim bólom. Poczuł dotyk na ramieniu, otworzył oczy i ujrzał Aylę
trzymającą miseczkę z płynem. Wypił i wkrótce poczuł, jak ból słabnie i
opanowuje go senność. Wiedział, że to dzięki temu, co mu podała, i był jej za to
wdzięczny, ale zastanawiał się, skąd wiedziała, że tego mu właśnie potrzeba,
skoro nie zamienili nawet słowa.
    Ayla widziała grymas bólu na jego twarzy i wiedziała, jak
rozległe są jego obrażenia. Była doświadczoną uzdrowicielką. Przygotowała
bieluń, nim jeszcze Jondalar się obudził. Patrzyła, jak wygładzają się
zmarszczki na jego czole, a ciało się odpręża, potem odsunęła lampę i osłoniła
ognisko. Przygotowała sobie skórę, na której spała obok mężczyzny.
    W blasku przesłoniętego żaru poszła w kierunku wyjścia z
jaskini, wtem usłyszała ciche rżenie Whinney i ruszła w jej stronę. Z
zadowoleniem zobaczyła, że klacz leży. Obcy zapach mężczyzny w jaskini
denerwował ją, ale widać zaakceptowała jego obecność, skoro czuła się
dostatecznie spokojna, aby leżeć. Ayla usiadła przed Whinney, żeby móc głaskać
jej pysk i drapać ją wokół uszu. Zaciekawiło to źrebaka, który leżak w pobliżu
wymienia. Wcisnął pysk pomiędzy klacz a kobietę. Ayla poklepała i podrapała
również i jego, a potem wyciągnęła palce. Poczuła, jak źrebię zaczęło ssać, ale
zaraz przestało, gdy stwierdziło, że nic dla niego nie ma. Jego potrzebę ssania
zaspokajała matka.
    Cudowne z niego dziecko, Whinney, i wyrośnie na mocnego i
zdrowego konia, tak jak ty. Masz teraz kogoś podobnego do siebie, tak jak i ja.
Trudno w to uwierzyć. W końcu nie jestem sama. Niespodziewanie łzy napłynęły jej
do oczu. Ile to już księżyców minęło od czasu, gdy zostałam przeklęta i żyję
samotnie? A teraz ktoś tu jest. Mężczyzna, Whinney. Mężczyzna Innych i myślę, że
będzie żył. Otarła łzy wierzchem dłoni. - Jego oczy robiły się mokre, tak jak i
moje, i uśmiechał się do mnie. A ja odwzajemniłam mu uśmiech.
    Jestem jedną z Innych, tak jak powiedział Creb. Iza kazała mi
znaleźć swój własny rodzaj, swego partnera. Whinney! Czy on jest moim partnerem?
Czy został sprowadzony tu dla mnie? Czy uczynił to mój totem?
    Maluszek! Maluszek mi go dał! Został wybrany, tak jak ja
zostałam wybrana. Poddany próbie i naznaczony przez Maluszka, przez lwiątko,
które ofiarował mi mój totem. Teraz i jego totemem jest Lew Jaskiniowy. To
znaczy, że może być moim partnerem. A mężczyzna z totemem Lwa Jaskiniowego
będzie wystarczająco silny dla kobiety z totemem Lwa Jaskiniowego. Mogę nawet
mieć więcej dzieci.
    Ayla zmarszczyła czoło. Ale dzieci nie są tak naprawdę dziełem
totemów. Wiem, że to Broud począł Durca, gdy wsunął we mnie swój organ. To
mężczyźni poczynają dzieci, nie totemy. Don-da-lah jest mężczyzną...
    Nagle Ayla pomyślała o jego męskości, wyprężonej chęcią
pozbycia się nadmiaru wody i przypomniała sobie jego zniewalająco błękitne oczy.
Poczuła w środku dziwne, niepokojące pulsowanie. Dlaczego nachodziły ją te
dziwne uczucia? Zaczęły się pojawiać od czasu, gdy obserwowała ciemnobrązowego
konia...
    Ciemnobrązowy koń! A teraz Whinney miała ciemnobrązowego
źrebaka. To ten ogier począł w niej życie. Don-da-lah mógłby dać początek życiu
we mnie. Może być moim partnerem...
    A co będzie, jeżeli mnie nie zechce? Iza mówiła, że mężczyźni
robią to z kobietami, które lubią. Większość mężczyzn. Broud mnie nie lubił. Nie
miałaby nic przeciwko temu, aby Don-da-lah... Nagle się zaczerwieniła. - Jestem
taka duża i brzydka! Dlaczego miałby mieć ochotę robić to ze mną? Dlaczego
miałby mnie wziąć za partnerkę? On może już ma partnerkę. A co będzie, jeżeli
zechce odejść?
    Nie może odejść. Musi mnie nauczyć znowu mówić. Czy zechce
zostać, jeżeli będę rozumieć jego słowa?
    Nauczę się. Nauczę się wszystkich jego słów. Wtedy może zechce
zostać pomimo to, że jestem taka duża i brzydka. Nie może teraz odejść. Zbyt
długo byłam już sama.
    Ayla zerwała się niemal w panice i wyszła z jaskini. Ciemności
rzedły, przechodząc w aksamitny granat; noc miała się ku końcowi. Spoglądała na
sylwetki drzew i znajome punkty, których położenie znała na pamięć. Chciała
wrócić i znowu na niego patrzeć, ale powstrzymała się od tego. Potem pomyślała,
że dobrze byłoby zdobyć mu coś świeżego na śniadanie i ruszyła po swoją procę.

    Może jemu nie spodoba się to, że ja poluję? Postanowiłam
przecież, że nie pozwolę, aby ktokolwiek mnie od tego powstrzymał, przypomniała
sobie, ale nie weszła do środka po procę. Zamiast tego zeszła na plażę, zdjęła
okrycie i poszła jak co rano popływać. Woda miała na nią szczególnie dobroczynny
wpływ, zdawała się zmywać z niej całe emocjonalne wzburzenie. Jej ulubione
miejsce na łowienie ryb zniszczyła wiosenna powódź, ale znalazła inne miejsce,
niedaleko w dole strumienia i skierowała się teraz w jego stronę.













    Jondalar
obudził się i poczuł zapach gotowanego pożywienia, co uprzytomniło mu, że był
bardzo głodny. Skorzystał z naczynia, aby opróżnić swój pęcherz, i spróbował się
sam podeprzeć, aby móc rozejrzeć się dokoła. Kobiety nie było, nie było też
konia i źrebaka, ale miejsce, które zajmowali, było jedynym miejscem w jaskini,
które przypominało posłanie, i było tylko jedno palenisko. Kobieta żyła tu sama,
nie licząc koni, a ich nie można uważać za ludzi.
    Ale w takim razie gdzie byli jej ludzie? Czy w pobliżu są inne
jaskinie? Czy są na jakiejś przedłużającej się wyprawie łowieckiej? W części
składowej jaskini były sprzęty, skóry i futra, rośliny wisiały na stojakach,
zapasy mięsa i jedzenia wystarczyłyby dla dużej jaskini. Czy to było tylko dla
niej? Skoro żyje samotnie, to po co potrzebuje aż tak dużo? I kto go tu
przyniósł? Być może, jej ludzie przynieśli go tutaj i zostawili z nią.
    Tak musiało być! - Ona jest ich zelandoni i przynieśli mnie do
niej, aby się mną zajęła. Jest, co prawda, jeszcze młoda a przynajmniej takie
sprawia wrażenie - ale jest biegła w tym, co robi. Co do tego nie ma
wątpliwości. Pewnie przybyła tu, aby poddać się jakiejś próbie, aby nabrać
jakichś specjalnych umiejętności - może w obchodzeniu się ze zwierzętami - a jej
ludzie znaleźli mnie i nie było nikogo innego, więc pozwoliła, aby zostawili
mnie tutaj. Musi być zelandoni o wielkich mocach, aby mieć taką władzę nad
zwierzętami.
    Ayla weszła do jaskini, niosąc naczynie z oczyszczonej i
wygładzonej kości miednicy, a na nim świeżo upieczonego pstrąga. Uśmiechnęła się
do Jondalara zaskoczona tym, że już się obudził. Postawiła rybę, poprawiła futra
i wypchane trawą worki, aby mógł wygodniej siedzieć. Podała mu najpierw wywar z
wierzbowej kory, aby zapobiec wzrostowi temperatury i uśmierzyć ból. Potem
postawiła mu naczynie z rybą na kolanach, odeszła, a po chwili wróciła z
miseczką pełną gotowanego ziarna, świeżo obranych i pokrojonych łodyg ostu i
leśnej trybuli oraz pierwszych dzikich truskawek.
    Jondalar był tak głodny, że zjadłby wszystko, ale po pierwszych
kęsach zwolnił, aby lepiej ocenić smak. Ayla przejęła od Izy jej biegłość w
posługiwaniu się ziołami nie tylko dla celów leczniczych, ale również
wykorzystywała je jako przyprawy. Zarówno pstrąg, jak i ziarno były doprawione
jej doświadczoną dłonią. Świeże łodygi były chrupkie i odpowiednio młode, a
dzikie truskawki, choć było ich niewiele, wnosiły swą zdobytą słońcem słodycz.
Był pod wrażeniem. Jego matka była znana z dobrej kuchni, i choć smak potraw nie
był taki sam, to on wyczuł subtelności dobrze przyrządzonego pożywienia.
    Ayli sprawiło przyjemność, że powoli smakował jedzenie. Gdy
skończył, przyniosła mu miseczkę miętowego napoju i przygotowała się do zmiany
jego opatrunków. Kompresu na głowę już nie położyła. Opuchlizna zelżała i
miejsce było jedynie trochę obolałe. Zadrapania na piersiach i ramionach goiły
się. Mogą pozostać lekkie blizny, ale bez trwałych okaleczeń. To noga stanowiła
problem. Czy wygoi się prawidłowo? Czy będzie całkowicie sprawna? Trochę
sprawna? Czy też będzie kaleką?
    Zdjęła okład i z ulgą zobaczyła, że - zgodnie z nadzieją liście
dzikiej kapusty wyciągnęły z rany ropę. Była zdecydowana poprawa, choć nie można
było jeszcze powiedzieć, jaką sprawność noga zachowa. Zaciśnięcie rany za pomocą
ścięgien zdawało się działać skutecznie. Biorąc pod uwagę wielkość obrażenia,
noga miała już kształt zbliżony do pierwotnego, choć będzie pewnie rozległa
blizna, i być może, pewna deformacja. Była całkiem zadowolona z wyników
leczenia.
    Po raz pierwszy Jondalar przyjrzał się uważniej swojej nodze i
nie był zadowolony z tego, co zobaczył. Rana była o wiele poważniejsza, niż
sobie wyobrażał. Pobladł na ten widok i z trudem przełknął ślinę. Wiedział, co
próbowała osiągnąć za pomocą tych węzłów. Zastanawiał się, czy jeszcze
kiedykolwiek będzie mógł chodzić.
    Odezwał się do niej i zapytał, gdzie się nauczyła sztuki
uzdrawiania, choć nie spodziewał się usłyszeć odpowiedzi. Kobieta rozpoznała swe
imię, ale nic poza tym. Chciała poprosić go, aby nauczył ją znaczenia swoich
słów, lecz nie wiedziała jak. Zakłopotana wyszła na dwór po drewno do paleniska.
Pragnęła nauczyć się mówić, ale od czego mieli zacząć?
    Jondalar myślał o spożytym właśnie posiłku. Ktoś musiał jej to
wszystko dostarczać, była dobrze zaopatrzona, lecz rzucało się w oczy, że sama
potrafiła o siebie zadbać. Truskawki, łodygi i pstrąg były świeże. Jednakże
ziarno musiało być zebrane poprzedniej jesieni, a więc była to nadwyżka
pozostała po zimie. To dobrze świadczyło o jej umiejętności planowania; nie
groził jej głód ani w czasie długiej zimy, ani na wiosnę, zanim rośliny
dojrzeją. Oznaczało to również, że ta okolica była dobrze jej znana, a zatem
była zamieszkana już od jakiegoś czasu. Inne ślady również wskazywały na to, że
jaskinia była już dłużej używana. Świadczyły o tym: czarna obwódka dookoła
otworu na dym i dobrze udeptane klepisko.
    Kobieta miała pod dostatkiem sprzętów i narzędzi, ale po
dokładniejszym przyjrzeniu się stwierdził, że były one raczej prymitywne i
zupełnie pozbawione ozdób. Przyjrzał się drewnianej miseczce, z której pił
napój. - Nie była jednak toporna, pomyślał. Prawdę powiedziawszy, była bardzo
dobrze zrobiona. Sądząc po wzorze na drewnie, miseczka została wyrzeźbiona w
miejscu sęka. Kiedy Jondalar dokładniej się przyjrzał, wydawało mu się, że
miseczka została uformowana tak, aby wykorzystać kształt układu słoi w drewnie.
W węzłach i liniach nietrudno było się doszukać wyobrażenia mordki małego
zwierzątka. Czy uczyniła to celowo? To był bardzo subtelny wzór. Podobał mu się
bardziej od niektórych krzykliwych rzeźbień, jakie widywał.
    Sama miseczka była głęboka, o rozszerzających się brzegach i
bardzo gładkim wykończeniu. Nawet w środku nie było znać wyżłobień. Kawałek
sękatego drewna był trudny w obróbce; zrobienie tej miseczki musiało kosztować
wiele dni pracy. Im dłużej się przyglądał, tym bardziej dochodził do
przekonania, że miseczka, choć łudziła swą prostotą, była bez wątpienia bardzo
fachowo wykonana. - Marthonie by się spodobała, pomyślał, wspominając, jak matka
potrafiła nawet najzwyklejszym narzędziom czy pojemnikom do przechowywania
produktów nadać miły dla oka kształt. Miała talent dostrzegania piękna prostych
przedmiotów.
    Spojrzał na Aylę wnoszącą drewno i pokręcił głową na widok jej
prymitywnego okrycia ze skóry. Potem przyjrzał się swojemu posłaniu. Podobnie
jak jej okrycie był to po prostu kawał nie przyciętej skóry, w którą było
zawinięte świeże siano. Wszystko spoczywało na dnie płytkiego wgłębienia.
Wyciągnął jeden z brzegów skóry, aby uważniej się przyjrzeć. Jej skraj był
trochę sztywny i miał jeszcze nieco jeleniego włosia, ale reszta była bardzo
dobrze wyprawiona i miękka. Zarówno wewnętrzna warstwa błonek i żyłek, jak i
zewnętrzna warstwa sierści były dokładnie zdarte, dzięki czemu skóra nabierała
miękkości. Ale jeszcze większe wrażenie zrobiły na nim jej futra. Skórę
pozbawioną zewnętrznych warstewek włosia i żylastych błonek naciągało się i
miętosiło, aby nadać jej giętkość. Inaczej miała się sprawa z futrami. O wiele
trudniej było ją wyprawiać, gdy była usunięta jedynie wewnętrzna warstwa
żylastych błonek. Futra zwykle bywały sztywne, chociaż to, na którym leżał, było
równie elastyczne, jak skóry.
    Ich dotyk zdawał mu się znajomy, lecz nie potracił powiedzieć
dlaczego. - Sprzęty były pozbawione wszelkich ozdób, myślał, ale były wykonane
po mistrzowsku. Skóry i futra były wyprawione z wielką wprawą, pomimo że jej
ubranie nie było przycięte i dopasowane do kształtu ciała, zszyte lub
zesznurowane razem i nie było zdobione paciorkami ani wyszywane czy farbowane,
czy w ogóle ozdobione w inny sposób. Ale mimo to ona przecież złożyła i
pozszywała jego nogę. W tym wszystkim była jakaś dziwna niekonsekwencja. Ta
kobieta była tajemnicą.
    Jondalar patrzył na przygotowania Ayli do rozpalenia ognia, ale
naprawdę nie przyglądał się temu z uwagą. Wiele razy widział już rozpalanie
ognia. Mimochodem zastanowiło go, dlaczego nie przyniosła żaru z ognia, przy
którym przygotowała jego posiłek, ale potem uznał, że pewnie wygasł. Patrzył,
nie dostrzegając naprawdę tego, co robiła. Ayla zebrała na kupę szybko zajmujące
się włókienka, wzięła dwa kamienie, uderzyła nimi o siebie i dmuchnięciem
ożywiła płomienie. Zrobiła to tak szybko, że ogień płonął na dobre, zanim do
niego wreszcie dotarło to, co zrobiła.
    - Wielka Matko! Jak udało ci tak szybko rozpalić ogień?
Niejasno przypominał sobie, że równie szybko rozpaliła ogień w środku nocy, ale
nie zastanawiał się nad tym, uznając to za złudzenie.
    Ayla się odwróciła i spojrzała na jego wybuch z lekką ironią. -
Jak rozpaliłaś ogień? - zapytał ponownie, pochylając się do przodu. - Och, Doni!
Ona przecież nie rozumie ani słowa z tego, co mówię. - Uniósł z rozdrażnieniem
ręce. - Czy ty chociaż wiesz, co uczyniłaś? Podejdź tu, Ayla - powiedział,
kiwając na nią.
    Kobieta natychmiast do niego podeszła; pierwszy raz widziała,
aby poruszał rękoma w celowy sposób. Był bardzo czymś zaintrygowany i Ayla
zmarszczyła czoło, koncentrując się na jego słowach i żałując, że ich nie
rozumie.
    - Jak rozpaliłaś ogień? - zapytał znowu, wymawiając słowa
powoli i dokładnie, jakby spodziewał się, że to pozwoli jej zrozumieć je - i
wyrzucił ręce w kierunku ognia.
    - Ok...? - Z wysiłkiem próbowała powtórzyć jego ostatnie słowo.
Chodziło mu o coś ważnego. Drżąc z koncentracji starała się go zrozumieć.
    - Ogień! Ogień! Tak, ogień! - krzyknął, gestykulując w kierunku
ognia. - Czy ty w ogóle masz pojęcie, co to znaczy: umieć tak szybko rozpalać
ogień?
    - Oki...?
    - Tak, jak ten tam - powiedział, wyciągając palec w kierunku
paleniska. - Jak to robisz?
    Ayla wstała, podeszła do paleniska i wskazała na ogień.
    - Oki?
    Jondalar westchnął i opadł ponownie na futra, zdając sobie
nagle sprawę, że próbował zmusić ją do rozumienia słów, których nie znała.
    - Przepraszam, Ayla. To było głupie z mojej strony. Jak możesz
powiedzieć mi, co zrobiłaś, skoro nie wiesz, o co pytałem?
    Napięcie zniknęło. Jondalar zamknął oczy, czując się wyczerpany
i zakłopotany, lecz Ayla była podniecona. Znała już słowo. Tylko jedno, ale to
był dopiero początek. Jak jednak mogła sprawić, aby uczył ją dalej? Jak miała mu
powiedzieć, żeby ją nauczył więcej słów, że ona musi się nauczyć więcej.
    - Don-da-lah...? - Mężczyzna otworzył oczy. Ayla wskazała znowu
na palenisko. - Oki?
    - Ogień, to jest ogień - powiedział, kiwając potwierdzająco
głową. Potem ponownie zamknął oczy, czując się zmęczonym i trochę głupio tym
swoim nagłym podnieceniem. Czuł się również obolały, i to nie tylko w fizycznym
tego słowa znaczeniu.
    On nie był tym zainteresowany. Jak może dać mu do zrozumienia,
czego oczekuje? Czuła się tak przybita swoim niepowodzeniem, tak zła, że nie
potrafi wymyślić sposobu zakomunikowania mu o swych potrzebach. Spróbowała raz
jeszcze.
    - Don-da-lah. - Zaczekała, aż otworzył ponownie oczy. Oki...? -
powiedziała z nadzieją i prośbą w oczach.
    Czego ona chce? - pomyślał Jondalar z rosnącą ciekawością.
    - O co ci chodzi z tym ogniem, Ayla?
    Wyczuła, że pyta, po układzie jego ramion i wyrazie twarzy.
Patrzył z uwagą. Ayla rozejrzała się, próbując wymyślić jakiś sposób, aby mu
powiedzieć o tym, czego chce. Jej spojrzenie padło na drewno leżące obok
paleniska. Podniosła kawałek, przyniosła i wyciągnęła je przed siebie z tym
samym, pełnym nadziei spojrzeniem.
    Jondalar zmarszczył w zakłopotaniu czoło, ale zaraz rozpogodził
się myśląc, iż zaczyna rozumieć.
    - Chcesz poznać słowo temu odpowiadające? - zapytał,
zastanawiając się nad jej nagłym zainteresowaniem nauką jego języka, skoro
poprzednio w ogóle zdawała się nie przejawiać zainteresowania mówieniem.
Mówienie! Ona nie starała się nauczyć jego języka, ona próbowała nauczyć się
mówić! Czy to dlatego była taka milcząca? Ponieważ nie wiedziała, jak mówić?

    Jondalar dotknął kija w jej dłoni.
    - Drewno - powiedział.
    Ayla gwałtownie wypuściła powietrze, nie zdając sobie do tej
pory sprawy z tego, że wstrzymywała oddech.
    - No..? - spróbowała.
    - Drewno - powiedział powoli, przesadnie otwierając usta, aby
wymówić wyraźnie słowo.
    - Www-no - powiedziała, próbując naśladować układ jego ust.

    - To już lepiej - powiedział, kiwając głową.
    Serce Ayli waliło jak młotem. - Czy zrozumiał, czego chcę? - W
nagłym strachu rozejrzała się za czymś, co pozwoliłoby kontynuować naukę. Wpadła
jej w oczy miseczka. Podniosła ją i wyciągnęła.
    - Czyżbyś chciała, abym nauczył cię mówić?
    Nie zrozumiała, pokręciła głową i ponownie wyciągnęła miseczkę.

    - Kim ty jesteś, Ayla? Skąd przybyłaś? Jak możesz robić... to
wszystko, co robisz, a nie potracisz mówić? Jesteś tajemnicza, ale jeżeli
kiedykolwiek mam się dowiedzieć o tobie czegoś więcej, to muszę nauczyć cię
mówić.
    Ayla usiadła na swym futrze obok niego z pełnym lęku
oczekiwaniem, trzymając wyciągniętą miskę.
    - O co ci chodzi: "pić" czy "miska"? Zdaje się, że to nie ma
znaczenia. - Dotknął trzymanego przez nią naczynia. - Misa - powiedział.
    - Mysa - odpowiedziała z uśmiechem ulgi.
    Jondalar poszedł dalej tym tropem. Sięgnął po naczynie z wodą,
które mu zostawiła, i nalał trochę świeżej wody do miski.
    - Woda - powiedział.
    - Łouda.
    - Spróbuj jeszcze raz "woda" - zachęcał ją.
    - Ooo-u-da.
    Jondalar skinął głową, a potem przyłożył miskę do ust i
pociągnął łyk wody.
    - Pić woda.
    - Piić - powtórzyła całkiem wyraźnie, nie licząc
przeciągniętego "i" oraz tego, że jakby połykała dźwięki. - Piić oouda.




następny    

zanotowane.pl

doc.pisz.pl

pdf.pisz.pl

strefamiszcza.htw.pl